İlk ne zaman çello çalmaya başladığını hatırlıyor musun Max?
Selam, keman çalmaya beş yaşında başladım. İki yıl sonra ise çelloya geçtim. Keman derslerine gittiğimi ve her çocuk gibi aynı kalıpları çaldığımı hatırlıyorum. Çelloya geçmemin sebebini hatırlamıyorum ama daha derin sesi beni çekti sanırım.
Ne sıklıkla pratik yapıyorsun?
Sibelius Akademi'de öğrenci olarak başladım. Ya ben yetenekliydim ya da öğretmenlerim çok iyiydi. Üç yıl sonra on yaşında aynı akademinin Genç kısmına kabul edildim. Üniversiteye kadar farklı öğretmenlerle çalıştım, bu sırada çeşitli orkestralarda çaldım. Küçük orkestraların rock gruplarının ilkel versiyonu olduğunu düşünüyoum. Herkesin büyük bir rolü var ve ruhla müzik yapıyorlar.
Yaş aldıkça çalışmaların nasıl değişti?
Sibelius Akademisi ünivesitesinde devam ettim. Çello alanında en iyi derecenin yanında birazda piyano öğrendim. Hep sevgiyle andığım o dönemlerde yaptığımız müzikal deneyler sonucu Apocalyptica doğdu. Müzisyen olarak kendimi ifade edebilmek adına akademiden ayrıldım ve farklı pek çok tarzda çalan bir müzisyen olarak yoluma devam ediyorum.
"Morphosis" albümünün beste aşamasını anlatır mısın?
2012 yılından bu yana kendi vizyonumla bir solo albüm yapma peşindeyim. O zaman başlayan fikirler şimdi duyduklarına evrildi. Parçaları 2013 sonunda yazdım. Düzenleme, kayıt ve miks aşamaları 2014'te tamamlandı. İki haftada tüm parçaları çelloda bestelemiştim ama şimdi duyduklarına elbette yakın değildi. Düzenleme aşaması konu çelloysa epey zorlayıcı... Miks ve düzenleme aşamasında pek çok şey değişikliğe uğradı, bugün olsa yine bir şeyleri değiştirirdim.
Müziğiniz nasıl evrilecek, gelişecek?
İlk albümden çok şey öğrendiğimi düşünüyorum, çello tamamen kendine özgü. "Morphosis" kişisel, büyük ve karanlık tonlara sahip. Bir sonraki albüm için şimdiden fikirler oluşmaya başladı.
Müzikal ve şarkı sözü anlamında esin kaynakların nedir?
Metal müziğin yanında 90'lı yıllarda çok fazla elektronik müzik dinledim, bunların hepsi benim klasik altyapımla birleşti. Çalışma aşamasında her zaman yeni fikirlere açığım ve hayatın kendisi en büyük esin kaynağı, etrafımdaki iyi kötü her şey.
Yeni bir parçayı nasıl çalışırsın?
Bu tamamen parçadaki rolüme göre değişiyor. İlk olarak akorlar ve düzenlemeler dahil parçanın tümünü öğrenirim, sonrasında ise kendi bölümlerimi. Tarja gibi örneklerde daha çok yönlü rolüm var. Bazense ikinci gitar pozisyonunda oluyorum, ya da orkestrayı takip ediyorum. Şarkıyı ve rolünü tam bilmek işimi kolaylaştırıyor. Şarkı yazım aşamasında canlı çalma ihtimalini düşünmüyorum ve iş onları bir şekilde sahnede çalmaya gelince onları çalınabilir hale getirmek zor iş. Aranjmanları albümle aynı tutmak istediğimde arka planda loop ve playback desteği aldığım oluyor. Şu sıralar yeni albümdeki parçaların çalımı için düzenleme yapmak ile meşgulüm.
Farklı türlerde onlarca parçayı çalmak için bitmeyen çalışmalar yaptın. Kimileri bir süre enstrümandan uzak kalarak bir nevi "zihinsel çalışmanın" müzisyenler üzerindeki olumlu etkilerinden bahsediyor. Bu konuda enstrüman çalanlara vereceğin tavsiyeler nedir?
Enstrümandan uzak kalmak rahatlatıcı olabiliyor. Geçtiğimiz yaz ben birkaç ay hiç birşey çalmadım ve sonuçlar çok pozitifti. Bu sıralar insan aklını meşgul eden o kadar çok şey var ki... Ben tüm o loop ve efektlerin olmadığı eski basit günleri özledim.
Sence şu anki klasik müzik sahnesinin en büyük problemi nedir? Mükemmel olma hırsı ve beklentilerin yüksekliği müzisyenler üzerinde baskı yaratıyor mu dersin?
Bence en büyük sorun her yanda etkisi hissedilen ekonomik kriz. Müzik okulları da bundan nasibini alıyor ve bu eğitim kalitesine de negatif yansıyor. Bu gelecekteki müzisyen kalitesini düşürecektir. Bugünlerde klasik müzik dünyasının biraz dışındayım, dolayısıyla değerlemelerim yanlış olabilir. Mükemmeliyetçik konusunda ise kısmen haklısın mezun olmadan önce jüri önüne çıkıyorduk ve bu aşamaya dek baskıyı hissettik, hatta o dönemli öğretmenim mezuniyet sonrası istediğim şekilde çalabileceğimi söylemişti. Bu bence yaratıcılığı teşvik için doğru yol değil.
Genç müzisyenlere tavsiyen nedir?
Enstrümanda ustalaşmak size duygularınızı ifade şansı verir. Sanatçı olarak içinde gelen sesi dillendirmek için bu doğru bir başlangıç noktası. Yaşayacak ve öğreneceksin. Müzisyenler yaşlandıkça daha anlamlı sesler çıkartıyor.
Canlı performanslardan söz açılmışken, konserde ya da turnede izlemeyi sevdiğin isimler kimler?
Şov dünyasının iki farklı yüzü var; birinde müzik sahne şovlarına göre ikinci planda öbür tarafta ise tutku ile sihir yaratmak isteyen müzisyenler var. Ben her zaman işin sihir tarafında oldum.
Çalmak isteyip henüz çalmadığın bir yer var mı?
İyi bir konser çaldığın yerden ziyade seyirci başta olmak üzere pek çok etkenin bütünü. Buna rağmen bir İstanbul konseri fena olmazdı.
Rock Vault Zine hakkında neler söylemek istersin?
Harika görünüyor!
Bizlere zaman ayırdığın için teşekkür ederiz. Kapanışta okuyuculara neler söylemek istersin?
Çok teşekkür ederim! Rock kalın!
BAĞLANTI NOKTALARI:
www.maxlilja.com
www.facebook.com/maxlilja.page
www.twitter.com/maxthecello
www.max-lilja.bandcamp.com/album/morphosis
